Tình trạng sử dụng, tàng trữ, mua bán trái phép các chất ma túy trên toàn quốc nói chung và thành phố Hồ Chí Minh nói riêng ngày càng diễn biến phức tạp. Số đối tượng tham gia vào đường dây mua bán tàng trữ trái phép ma túy ngày một tăng, người nghiện ma túy cũng tăng theo, gây ảnh hưởng rất lớn về an ninh trật tự của thành phố. Qua một số vụ án hình sự mà Công an thành phố đã bắt và xử lý như cướp, cướp giật, trộm cắp tài sản, gây rối trật tự công cộng… có đến trên 90% những người vi phạm pháp luật có liên quan đến mua bán và sử dụng ma túy. Để phòng, chống tội phạm ma túy có hiệu quả, Công an thành phố đề nghị Công an quận, huyện tham mưu, chỉ đạo, phối hợp Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể tổ chức tuyên truyền đến mọi tầng lớp nhân dân về các loại ma túy để nhân dân hiểu thêm vế tác hại của ma túy đồng thời cùng Công an Thành phố đấu tranh triệt phá có hiệu quả về tội phạm ma túy.
1. Ma túy là gì:
Ma túy là các chất gây nghiện, chất hướng thần có nguồn gốc tự nhiên hoặc nhân tạo, khi đưa nó vào cơ thể (bằng các đường hút, hít, chích, uống, nhai) làm cho người sử dụng phải lệ thuộc vào nó và có thể gây ra hậu quả nguy hiểm cho người sử dụng và cộng đồng. Người nghiện ma túy sẽ bị lệ thuộc về mặt thể chất và lệ thuộc về mặt tâm lý.
2. Nhận diện các loại ma túy và tác hại của ma túy:
Thuốc phiện: Trên thân cây thuốc phiện, bấm, cứa vào chỗ nào cũng có nhựa chảy ra, nhưng nhựa nhiều nhất vẫn là ở quả đã già mà chưa chín. Nhựa thuốc phiện có màu trắng đục như sữa, để lâu trong không khí sẽ dần dần đặc quánh lại và chuyển sang màu nâu, nâu đen và cuối cùng là màu đen.
Cần sa: Khi sử dụng cần sa, người nghiện có những ảnh hưởng khác thường, màu sắc xung quanh trở nên chói chang, rực rỡ hơn. Những người đứng trước mặt họ trở nên to đẹp hơn hay hung tợn hơn. Các cơn ác mộng có những cảnh tượng kinh hoàng sẽ ám ảnh họ, sau đó người nghiện trở nên mệt mỏi, buồn ngủ. Người nghiện cần sa lâu năm thì gầy gò, ốm yếu, ủ dột và loạn thần kinh. Họ có thể không ăn nhưng không thể không hút cần sa được.
Heroin: Heroin gây nghiện hơn và khó cai hơn rất nhiều lần. Khi cơn nghiện đến mà không có Heroin, người sẽ bị đau co thắt. Nếu dùng quá liều thì sẽ bị tê liệt thần kinh, hôn mê và có thể chết sau vài phút. Nghiện Heroin làm cho con người thay đổi về tính cách, trở nên cô độc, thù ghét đồng loại, mất khả năng sinh dục, dễ gây ra các hành vi vi phạm pháp luật.
Cocain: tác dụng rõ rệt lên thần kinh trung ương. Trước hết là hoang tưởng, kích thích sau đó là ức chế thần kinh trung ương. Người sử dụng Cocain lâu dài thường bị rối loạn các chức năng của hệ thần kinh (mê man, bất tỉnh), hệ tiêu hóa, hệ tim mạch, hệ hô hấp (liệt hô hấp). Nếu hít Cocain liên tục có thể làm niêm mạc mũi bị ăn mòn, bị thủng.
Ma túy tổng hợp: ma túy tổng hợp tồn tại dưới dạng tinh thể, hay còn gọi là “hàng đá”. Gọi như vậy vì hình dạng bên ngoài trông giống đá, là tinh thể hình thành những mãnh vụn li ti, gần giống hạt bột ngọt, hoặc giống hạt muối và óng ánh giống đá. Ngoài ra còn có các tác dụng khác như: bột, cục, viên nén.
Nhìn chung các chất ma túy dẫn đến sai lệch về nhận thức và hành vi như: ảo giác, hò hét, tự sát, gây tai nạn giao thông, cướp của, giết người. Do vậy, còn gọi là các chất loạn thần, ma túy điên, ma túy bạo lực.
Tem giấy (ma túy kiểu mới): ma túy tem giấy còn được gọi là “bùa lưỡi” thực chất là một miếng giấy được tẩm chất gây ảo giác LSD (nhóm kích thích gây ảo giác mạnh) gây ra ảo giác, hoang tưởng, kích động hành vi người dùng. Người sử dụng ma túy tem giấy sẽ bị tàn phá khuôn mặt, gây ảo giác và rối loạn giấc ngủ sau khi sử dụng. Hiện nay ma túy tem giấy được bán dưới hình thức những miếng giấy nhỏ như con tem, xuất hiện ở nhiều trường học trên cả nước, đặc biệt ở thành phố Hồ Chí Minh và được học sinh sử dụng.
3. Dấu hiệu nhận biết người sử dụng ma túy:
- Thay đổi bất thường về giờ giấc sinh hoạt, thức khuya, đêm ít ngủ, dậy trễ, ngày ngủ nhiều.
- Hay tụ tập, đi lại với người không có việc làm, không lao động, không học hành, hay chơi thân với người nghiện ma túy.
- Đi lại có quy luật, mỗi ngày cứ đến một giờ nhất định nào đó, dù đang bận việc gì cũng tìm cách kiếm cớ để đi.
- Thích ở một mình, ít hoặc không muốn tiếp xúc với người khác (kể cả người thân trong gia đình).
- Tâm trạng thường lo lắng, bồn chồn, đôi khi nói nhiều, nói dối hay có biểu hiện chống đối, cáu gắt.
- Hay ngáp vặt, người lừ đừ, mệt mỏi, lười lao động, không chăm lo vệ sinh cá nhân (lười tắm). Nếu là học sinh thì đi học muộn, trốn học, học lực giảm sút, ngồi học trong lớp hay ngủ gà ngủ gật.
- Nhu cầu tiêu tiền ngày một nhiều, sử dụng tiền không có lý do chính đáng, thường xuyên xin tiền người thân, hay bán đồ đạc cá nhân và gia đình (trộm cắp đồ trong gia đình).
- Túi áo, cặp sách, phòng ở thường có những thứ như: giấy bạc, thuốc lá, kẹo cao su, hộp quẹt ga, bơm kim tiêm, ống thuốc…
- Có dấu kim tiêm trên mu bàn tay, cổ tay, mặt trên khuỷu tay, mặt trong mắt cá chân, bẹn, cổ.
- Đối với người đã nghiện nặng, ngoài các dấu hiệu ở trên còn có các biểu hiện khác như: sức khỏe giảm sút rõ rệt, thường xuyên ngáp, mắt lờ đờ, môi thâm, cơ thể hôi hám, ít tắm giặt, ăn mặc luộm thuộm.
4. Hậu quả tác hại của việc nghiện ma túy:
Nghiện ma túy gây ra hậu quả rất nghiêm trọng, trước hết đối với chính bản thân người nghiện, gia đình cùng với đó tệ nạn ma túy còn gây ra những hậu quả nghiêm trọng về nhiều mặt đối với đời sống xã hội.
Đối với sức khỏe người nghiện ma túy: các chất ma túy phá hoại ghê gớm sức khỏe người nghiện cả về thể chất lẫn tinh thần. Đặc biệt sử dụng bơm kim tiêm để chích ma túy là nguyên nhân chính làm lây lan một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như: viêm gan B, C, HIV/AIDS (căn bệnh thế kỷ mà hiện nay y học chưa có thuốc đặc trị).
- Trật tự xã hội: Ma túy là nguyên nhân, là điều kiện, là cầu nối với các tệ nạn xã hội và tội phạm hình sự khác. Để thỏa mãn cơn nghiện, người nghiện sẽ xin tiền (thường rất nhiều 100, 200 ngàn thậm chí cả triệu đồng) người thân, bạn bè, nếu không có họ sẽ bằng cách vi phạm pháp luật trộm cắp, cướp giật để có tiền mua ma túy.
5. Nguyên nhân dẫn đến việc nghiện ma túy:
- Khách quan: lối sống thực dụng, thích đua đòi, a dua; thích chứng tỏ mình sành điệu; các tệ nạn tác động; sự du nhập của văn hóa độc, lối sống độc hại bên ngoài vào; buông lỏng sự quản lý của gia đình, nhà trường.
- Chủ quan: môi trường mới các em chưa có sự hòa nhập; hoàn cảnh gia đình không thuận lợi (ly thân, ly dị, xung đột, bất hòa…); nhận thức về tác hại của ma túy còn hạn chế; thỏa mãn tính hiếu kỳ, tò mò; buồn chán, cô đơn…
6. Thủ đoạn lôi kéo:
- Nói ngon ngọt, hình ảnh kích động liên quan đến ma túy.
- Khuyến mại, tô vẽ sai sự thật về ảnh hưởng của ma túy (quên u sầu, thấy mình dũng cảm hơn…)
- Cho thấy tận mắt cảnh sử dụng ma túy để kích thích tò mò.
- Bí mật cho ma túy vào đồ ăn, thức uống.
- Sử dụng: “vệ tinh” quan sát phát hiện những người ăn chơi lêu lỏng, có tiền…
- Thông qua những người nghiện để lôi kéo.
- Cưỡng bức sử dụng ma túy: dựa vào những điểm trong việc kiểm soát bản thân (chơi game, nợ nần, sợ gia đình, cơ quan, công ty, nhà trường biết, dọa công khai để buộc phải phục tùng…).
7. Kiên quyết đấu tranh, phòng chống ma túy:
Hiện nay, hầu hết người dân đều nhận biết được ma túy là hiểm họa của nhân loại, là nguồn gốc phát sinh các loại tội phạm. Người sử dụng ma túy tác hại trực tiếp vào cơ thể gây nên nhiều bệnh tật, đặc biệt gây nguy cơ tử vong cao nếu người sử dụng ma túy lây nhiễm HIV/AIDS. Người sử dụng ma túy dưới dạng thuốc lắc, hàng đá tác hại trực tiếp lên hệ thần kinh trung ương tạo cảm giác hoang tưởng là mối nguy hiểm cho gia đình và xã hội làm xói mòn đạo đức, nhân cách, ảnh hưởng trực tiếp đến sự duy trì giống nòi người Việt.
Người mua bán trái phép chất ma túy là mối nguy hiểm cho toàn xã hội, gieo rắc cái chết trắng cho mọi người. Người nghiện ma túy luôn tiềm ẩn mối nguy hại cho xã hội, vì vậy mỗi gia đình có người nghiện ma túy hãy tích cực vận động đưa họ vào cơ sở chữa bệnh của nhà nước hoặc các cơ sở cai nghiện tư nhân để họ từ bỏ ma túy. Mạnh dạn tố cáo những người tàng trữ, mua bán trái phép các chất ma túy cho chính quyền địa phương (Công an hoặc Ủy ban nhân dân phường) nơi mình cư trú để có biện pháp răn đe, trấn áp góp phần bảo đảm tình hình an ninh trật tự trên địa bàn dân cư, cũng là đem lại hạnh phúc cho mỗi gia đình.
Công an thành phố Hồ Chí Minh kêu gọi các tầng lớp trong nhân dân hợp tác cùng chính quyền địa phương cùng đồng lòng, chung sức kiên quyết bài trừ tệ nạn ma túy. Hãy vận động mọi người nói không với ma túy.