Như các loại hình nghệ thuật khác, sản phẩm của văn chương khi được in thành sách cũng là một loại hàng hóa, “là sản phẩm của lao động thông qua trao đổi, mua bán”. Mà đã là hàng hóa, muốn người sử dụng biết đến thì không cách nào khác hơn là tìm cách giới thiệu nó, quảng cáo giá trị của nó.
Từng giây một, khi mớ laptop, mở martphone, mở ti vi, mở radio…là mở ra một thế giới hàng hóa: từ miếng băng vệ sinh, tuýp trị hôi nách, bao OK, kem giảm mỡ, trà giảm cân…rồi các kiểu giải phẫu nâng ngực, nâng mông, gọt cằm, căng da…và vô vàn sản phẩm khác, từ làm khỏe, làm đẹp, làm sướng, làm sang; từ thấp cấp đến cao cấp, từ hàng hóa tiêu dùng đến đất đai, nhà cửa, trường học, bệnh viện, các thương hiệu, kể cả những thương hiệu hàng trăm năm nổi tiếng toàn cầu… sẵn sàng phục vụ cho các đối tượng tiêu dùng. Công nghệ PR đổi mới liên tục. Chiến lược PR thay đổi không ngừng.
Những cây bút thiếu nhi thuộc CLB Bút mực tím Nhà thiếu nhi Quận 5 với nhà văn Vũ Hùng
Những quyển sách thuộc loại bán chạy nhất thế giới trong thời đại công nghệ thông tin cũng luôn là những quyển sách được PR tốt nhất. Các tập “Harry Potter” của J.K Rowling đều bắt độc giả phải nín thở chờ tới “giờ G” mới đồng loạt phát hành trên toàn thế giới. Các sản phẩm ăn theo Harry Potter còn là cơn lốc kéo người đọc đổ xô săn lùng sách của J.K Rowling.
Ở Việt Nam, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh ngoài ma lực chữ nghĩa chiêu dụ người đọc trẻ tuổi, anh còn được hỗ trợ tích cực từ đội ngũ PR của nhà xuất bản và của giới truyền thông. Những bức ảnh chụp dòng người rồng rắn xếp hàng chờ xin chữ ký của nhà văn dưới mưa nắng đã tạo thêm sức hút khó cưỡng của nhà văn đối với người đọc.
Hay như nhà văn Nguyễn Ngọc Tư. Dù tài năng chị đã được khẳng định không chỉ ở văn đàn trong nước. Nhưng cũng thấy rằng, nếu tờ báo Tuổi Trẻ, lúc đó, số lượng phát hành nửa triệu bản, không đăng lại truyện vừa “Cánh đồng bất tận” sau khi báo Văn nghệ (tuần báo của Hội Nhà văn Việt Nam) đã đăng, với những chapeau thật lôi cuốn cho mỗi kỳ đăng, cũng như kịp thời đăng tải những tranh luận trái chiều quanh “Cánh đồng bất tận” thì Nguyễn Ngọc Tư và “Cánh đồng bất tận” khó có được hàng trăm triệu độc giả lúc đó.
Nguyễn Nhật Ánh, Nguyễn Ngọc Tư được nhà xuất bản săn đón với chiến lược PR rầm rộ, bởi sản phẩm do hai nhà văn tạo ra, được một lượng lớn độc giả tin dùng và quen dùng, dù không phải đầu sách nào cũng để lại dấu ấn.
Tuy nhiên, ngoài hai nhà văn mà sản phẩm của họ là mặt hàng luôn được PR với nhiều chiêu thức, thì cũng còn không ít tác phẩm văn chương thực sự có giá trị vẫn không được người đọc biết đến, hoặc biết đến một cách qua loa qua những bài điểm sách (không ít bài giới thiệu sách mà người đọc sách chỉ xem lướt qua trang sách hay chỉ đọc nội dung tóm lược mà nhà xuất bản gởi cho báo chí) đăng trên vài ba tờ báo. Và thực tế, cũng chỉ còn một ít tờ báo còn duy trì mục giới thiệu sách mới. Sách mới lại quá nhiều, ngày nào cũng có thêm hàng trăm đầu sách. Trong số đó, sách văn học chiếm một con số không nhỏ.
Vậy thì, tạị sao tác giả của những quyển sách mới không PR tác phẩm cho chính mình? PR trên trang cá nhân, cái không gian mà ít người viết nào không sở hữu.
Không gian đó lại nối kết người viết với đồng nghiệp, với độc giả và với cả thế giới.
Không ai hiểu đúng về “đứa con” được mang nặng đẻ đau bằng chính tác giả. Và cũng không ai thương “con mình” bằng mình.
Dĩ nhiên, càng thương con, người đẻ ra nó càng hiểu về tính nết, cả thói hư tật xấu và biết rõ giá trị có được của con mình; thứ giá trị làm cho văn chương trở thành thứ hàng hóa đặc biệt, được sản xuất bằng trí tuệ, bằng trái tim, bằng tài năng và chi phí cho sản phẩm văn chương, còn là thời thời gian, là mồ hôi và cả nước mắt.
Cách thức giới thiệu về đứa con máu thịt của mình cùng còn là phẩm cách của người thai nghén, sinh thành ra nó.
Tô vẽ, son phấn hay nâng con mình cao hơn, to hơn kích thước và tầm vóc vốn có của nó, không chỉ làm thui chột tài năng có được của con mình, mà còn ngán trở và triệt tiêu con đường sáng tạo của chính mình.
Người đọc vừa tinh tường vừa khắt khe. Họ chỉ bỏ đồng tiền mua đúng thứ hàng hóa có giá trị mà họ cần.