1. Luật Kinh doanh bảo hiểm
Luật Kinh doanh bảo hiểm có hiệu lực từ ngày 01/01/2023 quy định mội số nội dung mà người tham gia bảo hiểm nhân thọ, phi nhân thọ cần lưu ý:
- Về thời gian cân nhắc tham gia bảo hiểm: Đối với các hợp đồng bảo hiểm có thời hạn trên 01 năm, trong 21 ngày kể từ ngày nhận được hợp đồng bảo hiểm, khách hàng có quyền từ chối tiếp tục tham gia bảo hiểm. Khi đó, hợp đồng bị hủy bỏ và khách hàng được hoàn lại chi phí, sau khi trừ đi chi phí hợp lý nếu có.
- Về một số trường hợp không được bồi thường, trả tiền bảo hiểm gồm:
+ Người được bảo hiểm chết do tự tử trong thời hạn 02 năm kể từ ngày nộp khoản phí bảo hiểm đầu tiên hoặc kể từ ngày hợp đồng bảo hiểm khôi phục hiệu lực;
+ Người được bảo hiểm chết do lỗi cố ý của bên mua bảo hiểm hoặc lỗi cố ý của người thụ hưởng;
+ Người được bảo hiểm bị thương tật vĩnh viễn do lỗi cố ý của chính bản thân người được bảo hiểm hoặc bên mua bảo hiểm hoặc người thụ hưởng;
+ Người được bảo hiểm chết do bị thi hành án tử hình và các trường hợp khác theo thỏa thuận.
Ngoài ra, tại khoản 4 Điều 99 Luật này quy định, doanh nghiệp bảo hiểm, doanh nghiệp tái bảo hiểm, chi nhánh nước ngoài tại Việt Nam không được vay để đầu tư, ủy thác đầu tư vào hoạt động kinh doanh bất động sản. Đồng thời, không được kinh doanh bất động sản, trừ các trường hợp:
- Mua cổ phiếu của doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, chứng chỉ quỹ của quỹ đại chúng;
- Mua, đầu tư, sở hữu bất động sản để làm trụ sở kinh doanh, địa điểm làm việc hoặc cơ sở phục vụ trực tiếp cho các hoạt động nghiệp vụ;
- Cho thuê trụ sở kinh doanh chưa sử dụng hết mà thuộc quyền sở hữu hoặc sử dụng;
- Nắm giữ bất động sản do xử lý trái phiếu có bảo đảm bằng bất động sản.
2. Luật Cảnh sát cơ động
Cũng có hiệu lực từ 01/01/2023, Luật Cảnh sát cơ động 2022 được ban hành với nhiều nội dung được sửa đổi, bổ sung mới, trong đó:
- Thêm các hành vi bị nghiêm cấm đối với Cảnh sát cơ động (Điều 8 Luật Cảnh sát cơ động 2022):
+ Chống đối, cản trở hoạt động của Cảnh sát cơ động; trả thù, đe dọa, xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm của cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát cơ động, cơ quan, tổ chức, cá nhân tham gia phối hợp, cộng tác, hỗ trợ, giúp đỡ Cảnh sát cơ động trong thi hành công vụ hoặc vì lý do công vụ;
+ Mua chuộc, hối lộ hoặc có hành vi ép buộc cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát cơ động làm trái với nhiệm vụ, quyền hạn được giao;
+ Giả danh cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát cơ động; giả mạo phương tiện, làm giả, mua bán, sử dụng trái phép trang phục, phù hiệu, con dấu, giấy chứng nhận công tác đặc biệt của Cảnh sát cơ động;
+ Cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát cơ động lạm dụng, lợi dụng chức vụ, quyền hạn, vị trí công tác để vi phạm pháp luật, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc có hành vi sách nhiễu, gây khó khăn đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân…
- Về quyền hạn của Cảnh sát cơ động:
+ Sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ theo quy định tại Điều 15 Luật Cảnh sát cơ động 2022;
+ Được mang theo người vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ vào cảng hàng không, lên tàu bay dân sự để làm nhiệm vụ;
+ Xử lý vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính…
Ngoài ra, liên quan đến tuyển chọn Cảnh sát cơ động, Luật mới quy định công dân Việt Nam không phân biệt nam, nữ, có phẩm chất chính trị, đạo đức, có sức khỏe và độ tuổi phù hợp và tự nguyện thì đều có cơ hội được tuyển chọn vào cảnh sát cơ động. Đặc biệt, những người có trình độ chuyên môn, kỹ thuật, nghiệp vụ và có năng khiếu, tài năng phù hợp để phục vụ lâu dài trong cảnh sát cơ động sẽ được ưu tiên tuyển chọn.
Cũng tại Luật này, Quốc hội ghi nhận ngày 15 tháng 4 hằng năm là ngày truyền thống của cảnh sát cơ động.
3. Luật sửa đổi, bổ sung Luật Sở hữu trí tuệ
Trong số các Luật chính thức có hiệu lực sắp tới đây, Luật sửa đổi, bổ sung Luật Sở hữu trí tuệ là một trong các Luật được các doanh nghiệp quan tâm hơn cả. Kể từ ngày 01/01/2023, Luật Sở hữu trí tuệ được sửa đổi với những nội dung đáng chú ý như sau:
- Bổ sung một trong những căn cứ để đơn đăng ký sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý bị từ chối cấp văn bằng bảo hộ là có cơ sở để khẳng định rằng người nộp đơn đăng ký nhãn hiệu với dụng ý xấu.
- Bổ sung cơ sở pháp lý quan trọng để chấm dứt hiệu lực của nhãn hiệu được bảo hộ là nhãn hiệu đó trở thành tên gọi thông thường của hàng hóa, dịch vụ đăng ký cho chính nhãn hiệu đó. Việc sử dụng nhãn hiệu làm cho người tiêu dùng hiểu sai lệch về bản chất, chất lượng hoặc nguồn gốc địa lý của hàng hóa hoặc dịch vụ đó cũng là một căn cứ để chấm dứt hiệu lực của nhãn hiệu đã được bảo hộ.
- Bổ sung hình thức nộp hồ sơ đăng ký quyền tác giả, theo đó tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả, chủ sở hữu quyền liên quan có thể trực tiếp hoặc ủy quyền cho tổ chức, cá nhân khác nộp hồ sơ đăng ký quyền tác giả, đăng ký quyền liên quan theo cách thức trực tiếp, qua dịch vụ bưu chính hoặc qua Cổng dịch vụ công trực tuyến cho cơ quan quản lý nhà nước về quyền tác giả, quyền liên quan.
Như vậy, từ 01/01/2023, việc nộp hồ sơ đăng ký quyền tác giả có thể được thực hiện qua Cổng dịch vụ công trực tuyến hoặc dịch vụ bưu chính.
4. Luật Điện ảnh
Sau nhiều “sự cố” xảy ra với lĩnh vực Điện ảnh, Luật Điện ảnh 2022 được ban hành và chính thức có hiệu lực từ 01/01/2023 với mục đích tăng cường thực thi pháp luật đối với lĩnh vực này.
Theo đó, Luật này nhấn mạnh đến quyền của rạp chiếu phim được từ chối phục vụ người xem nếu người xem sử dụng chất cấm, chất kích thích, mang vũ khí, vật liệu gây cháy nổ, chất phóng xạ, chất độc hại, chất cấm, chất kích thích vào rạp chiếu phim, gây rối, mất trật tự tại rạp chiếu phim; ngăn chặn việc sao chép, ghi âm, ghi hình, truyền phát phim trái pháp luật. Rạp chiếu phim cũng có trách nhiệm miễn, giảm giá vé cho người cao tuổi, người khuyết tật, người có công với cách mạng, trẻ em, người có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn và các đối tượng khác.
Ngoài ra, Luật Điện ảnh 2022 cũng bổ sung thêm quy định về việc dừng phổ biến phim tại Điều 30, theo đó, có 02 trường hợp cơ quan nhà nước sẽ dừng phổ biến phim:
- Vi phạm hành vi bị cấm trong hoạt động điện ảnh: Kích động, chống đối, phá hoại việc thi hành Hiến pháp, pháp luật; chống phá Nhà nước; gây tổn hại lợi ích quốc gia, dân tộc; xúc phạm Quốc kỳ, Đảng kỳ, Quốc huy, Quốc ca; kích động chiến tranh, xâm lược; xuyên tạc lịch sử; xúc phạm danh dự, nhân phẩm người khác…
- Vì lý do quốc phòng, an ninh, thiên tai, dịch bệnh hoặc khi có tình trạng khẩn cấp.