Năm 2017, Quận 5 bước đầu hình thành các phố chuyên doanh trong một số lĩnh vực, trên cơ sở thực tế thị trường sẵn có và lực lượng doanh nhân, doanh nghiệp tại chỗ, tạo điểm nhấn, tăng sức thu hút cho hoạt động thương mại, hỗ trợ lực lượng doanh nghiệp thương mại phát triển mạnh mẽ hơn. Đây được xem là một nỗ lực của Quận 5, theo hướng phát huy thế mạnh của một địa bàn trọng điểm về thương mại của thành phố Hồ Chí Minh.
Bà Nguyễn Thị Thu – Thành ủy viên, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố trao tặng giấy khen cho các hộ kinh doanh tiêu biểu tại phố đông y
Theo Sở Công thương thành phố, năm 2017, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng gần 11%, cùng với 18 siêu thị mới, 3 trung tâm thương mại, 218 cửa hàng tiện lợi khai trương hoạt động. Đà tăng tốc này sẽ tiếp tục trong năm 2018, cùng với tiến trình hội nhập kinh tế sâu và rộng hơn, hàng ngàn sản phẩm xuất, nhập khẩu sẽ có thuế suất bằng 0%. Giao thương hàng hóa từ đó được thúc đẩy tiến thêm một bước dài là điều dự báo trước rất hiển nhiên.
Một khi dòng chảy thương mại Việt Nam hòa vào biển lớn, lực lượng doanh nghiệp – doanh nhân Quận 5 cần những gì để tồn tại vững vàng ở thị trường truyền thống trong nước, đồng thời cất bước xâm nhập, chinh phục thị trường ASEAN và các nước liên quan Hiệp định ưu đãi mậu dịch và thuế quan như Trung quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản…?
Quận 5 đang đứng đầu các quận huyện khác trong thành phố về hoạt động giao dịch thương mại, là đầu mối buôn bán sỉ nhiều ngành hàng với vốn quý là lực lượng doanh nhân thạo nghề, doanh nghiệp có năng lực tài chính và hệ thống phân phối hiệu quả. Tuy nhiên, bấy nhiêu đó là chưa đủ, trong bối cảnh hội nhập kinh tế và xu hướng toàn cầu hóa. Tiếp theo sau làn sóng đầu tư nước ngoài của thập niên 90 mà dòng vốn ngoại đổ vào lĩnh vực sản xuất là chính, nay người ta đang chứng kiến một làn sóng đầu tư mới tuôn vào lĩnh vực thương mại và tài chính tiêu dùng. Trong vòng ba năm trở lại đây, đã diễn ra những thương vụ đình đám, liên quan đến các thương hiệu lớn như siêu thị Metro, siêu thị Big C, siêu thị Citimart… với giá trị chuyển nhượng lên tới hàng trăm triệu đô la.
Nóng bỏng hơn cả - diễn ra trong những ngày cuối năm 2017, là thương vụ chuyển nhượng cổ phần của Tổng Công ty Bia rượu – Nước giải khát Sài Gòn, gọi tắt là Sabeco. Đơn vị chuyển nhượng thuộc sở hữu của một tỷ phú Thái Lan gốc Hoa, nguyên quán ở Quảng Đông. Giá trị chuyển nhượng là gần 5 tỷ đô la, chiếm quyền sở hữu tương đương 53% cổ phần Sabeco. Đây chính là số cổ phần thuộc sở hữu Nhà nước và Sabeco trở thành vụ thoái vốn Nhà nước khỏi doanh nghiệp lớn nhất từ trước tới nay. Nhìn trên phạm vi các nước ASEAN, theo các chuyên gia tài chính, chuyển nhượng cổ phần Sabeco cũng là vụ chuyển nhượng có giá trị lớn nhất, tính từ năm 2015.
Rốt cuộc, bia Sài Gòn, thương hiệu có lịch sử trên 140 năm, chiếm 46% thị phần bia trong nước, có hệ thống phân phối mạnh mẽ từ nam ra bắc đã bị “thôn tính”.
Điểm lại tình hình như trên, để thấy trong cuộc đua tranh của thương trường, đã xuất hiện những “tay đua” mới – cuộc đua đang đến hồi gay cấn hơn trước rất nhiều. Ông tỷ phú Thái Lan gốc Hoa theo xếp hạng của tạp chí uy tín Forbes có số tài sản trị giá hơn 11 tỷ đô la, giàu thứ ba ở Thái Lan – đây là một “cá mập” thực sự, giờ đã chính thức vào thương trường Việt Nam, khoác áo bia Sài Gòn.
Phải chăng, đã đến lúc cấp bách hoạch định một chiến lược thương mại dài hơi và có tầm nhìn mang tính thuyết phục cao, quy tụ được lực lượng doanh nghiệp, doanh nhân Quận 5 theo từng ngành hàng, nhóm hàng, hình thành các quan hệ liên kết lợi ích chặt chẽ, có điểm tựa về tài chính dồi dào và nguồn tín dụng dự phòng đảm bảo nhu cầu thương mại từng thời điểm?
Vừa qua, Quận 5 cũng đã làm được nhiều việc mang tính thúc đẩy các hoạt động kinh tế phát triển như sửa chữa, xây dựng các khu vực chợ, Trung tâm Thương mại…, hình thành các khu phố chuyên doanh theo ngành hàng: phố đông y, phố chuyên doanh Vàng, Bạc, Đá trang sức, phố lồng đèn và dần hình thành phố thời trang trên tuyến đường Nguyễn Trãi.
Lễ khai mạc phố chuyên doanh Vàng, Bạc, đá trang sức
Ngoài ra, thương mại hiện đại quy mô lớn còn đòi hỏi thỏa mãn nhu cầu về bến bãi vận chuyển, phương tiện dịch vụ đi kèm kho chứa hàng các loại, hệ thống thông tin nhanh và chuẩn xác, nhân lực chuyên nghiệp. Quận 5 bó hẹp trong một không gian vỏn vẹn 4,2 km2, gần như không thể xoay trở trong mọi toan tính chiến lược, nhằm duy trì và nâng cao vị thế của một trung tâm kinh tế thương mại. Vì vậy, nên chăng chủ động các bước tiến hành liên kết vùng để tạo dựng một không gian sinh tồn mới cho doanh nghiệp – doanh nhân của mình. Trong quá khứ hơn trăm năm trước, tỉnh Chợ Lớn từng bao gồm cả vùng Cần Giuộc thuộc Long An ngày nay. Cần Giuộc giờ đây đã và đang xây dựng cảng cặp sông Lòng Tàu, kế cảng Hiệp Phước của thành phố, có thể tiếp nhận tàu trọng tải tới 50.000 tấn. Khai thác tốt chủ trương liên kết vùng, có thể tìm thấy lời giải cho bài toán mở rộng không gian phát triển hoạt động thương mại của Quận 5 ở nơi này – như một “Chợ Lớn mới” của thế kỷ 21.
Tìm kiếm không gian phát triển mới là một lẽ tự nhiên. Gần 20 năm trước, đã có khu công nghiệp Tân Thuận của thành phố mở ở Trảng Bàng, Tây Ninh, gần như đồng thời với công ty Cholimex. Quận 5 mở khu Công nghiệp – Đô thị Vĩnh Lộc ở huyện Bình Chánh. Nay đã có thêm khu Công nghiệp Vĩnh Lộc II ở Bến Lức – Long An và khu Công nghiệp Vĩnh Lộc III, mở thêm kế khu I. Nhiều đơn vị trường đại học, bệnh viện cũng đã bắt tay tạo dựng cơ sở mới, ở các vùng ven hoặc giáp ranh thành phố.
Các khu phố chuyên doanh của Quận 5 hiện giờ và sắp tới không phải ít – do Quận 5 có quá nhiều ngành hàng ở tầm trung tâm bán sỉ, đầu mối phân phối. Cửa hàng nhiều nơi chật chội không còn chỗ chừa lối đi ra vào, khách hàng chỉ có thể…. đứng, không thể ngồi, Lối thoát căn cơ có thể giải quyết thực trạng này rõ ràng chỉ có từ những cách làm mang tính đột phá và toàn diện, thay vì những giải pháp chắp vá, nặng phần hình thức nhất thời rồi sau đó, doanh nhân – doanh nghiệp vẫn phải bị “bơi” với những khó khăn, bế tắc không tìm được lời giải.
“Thương trường là chiến trường” là bài học đầu tiên phải thuộc, của bất kỳ ai chập chững bước chân vào nghề thương mại. Có phải, “chiến trường” bắt đầu bay mùi thuốc súng, khi những doanh nghiệp nước ngoài với tài lực tính bằng tỷ đô la đang tiến vào? Trong tay họ không chỉ có sức mạnh tiền – hàng, mà còn có một đội ngũ tham mưu và điều hành chuyên nghiệp, kinh nghiệm và kỹ năng cạnh tranh trên nhiều thương trường khác nhau.
Ra sức hỗ trợ doanh nghiệp – doanh nhân, Quận 5 đã tích cực tạo điều kiện cho hàng trăm doanh nghiệp vay vốn ngân hàng, tăng cường nguồn lực tài chính, hồi sinh các trung tâm thương mại lớn như Thuận Kiều Plaza đồng thời với xây dựng một không gian khởi nghiệp và sáng tạo cho doanh nghiệp.
Đặc biệt, với hơn 2.000 hộ kinh doanh cá thể có quy mô lớn – mức thuế khoán hàng tháng trên 20 triệu đồng hoặc sử dụng nhiều lao động hoặc ở một vài ngành kinh doanh chọn lọc – Quận 5 chú trọng vận động, khuyến khích chuyển thành doanh nghiệp. Điều này vô cùng cần thiết trong môi trường cạnh tranh, đòi hỏi sự tăng trưởng về quy mô và nguồn lực của các doanh nhân – doanh nghiệp trong quận.
Trong hoàn cảnh mới, chính phủ đang ra sức kêu gọi xây dựng và thực hiện chính phủ kiến tạo, nhằm tạo điều kiện và hỗ trợ đắc lực cho doanh nghiệp – doanh nhân mọi thành phần kinh tế có thể vươn tầm cạnh tranh, nhanh chóng phát triển. Theo ý nghĩa này, cũng có thể hiểu rằng tùy điều kiện cụ thể, mỗi địa phương, mỗi cấp chính quyền đều được chủ động đề xuất phương hướng, gợi mở giải pháp tạo điều kiện cho doanh nghiệp – doanh nhân hoạt động hiệu quả hơn.
Do vậy, có thể tin bước vào năm mới 2018, Quận 5 không chỉ có thêm nhiều phố chuyên doanh trên đường phố, mà còn hướng tầm nhìn xa hơn, xa hơn nữa… về phía tương lai.