Với đặc điểm là một trong những quận trung tâm thành phố, có 15 phường, 99 khu dân cư, dân số khoảng 194.000 người, trong đó số hộ gia đình có người thân ở nước ngoài là 3.435 hộ, với 4.183 Kiều bào sinh sống tại nhiều nước trên thế giới. Quận 5 có các cơ sở thờ tự lớn của các tôn giáo, một số điểm di tích lịch sử văn hóa của các Hội quán, gắn với nhiều hoạt động đặc trưng của đồng bào Hoa thành phố, nhiều khách sạn, cao ốc văn phòng, tập trung nhiều chợ đầu mối, phố chuyên doanh… đã thu hút và đón nhiều Kiều bào và khách nước ngoài đến du lịch, lưu trú, tham quan, mua sắm.
Quận 5 họp mặt kiều bào nhân dịp tết Nguyên đán
Trước đặc điểm tình hình trên và trên cơ sở xác định thông tin đối ngoại là một bộ phận quan trọng của công tác đối ngoại về công tác tư tưởng. Năm 2017, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ quận đã đề ra kế hoạch hoạt động có trọng tâm, trọng điểm về công tác thông tin đối ngoại, triển khai hướng dẫn đến các tổ chức thành viên quận - phường, Ban quản trị các Hội quán, Ban công tác Mặt trận 99 khu phố và thành viên Tổ Kiều bào 15 phường.
Theo đó, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc quận tổ chức tập huấn chuyên đề về công tác Đối ngoại nhân dân - Kiều bào kết hợp với tập huấn công tác Mặt trận dành cho các thành viên Tổ Kiều bào phường, Trưởng - Phó ban công tác Mặt trận khu phố, Ban quản trị các Hội quán và Ban Thường trực Ủy ban MTTQ 15 phường các nội dung thông tin đối ngoại như: tổ chức tuyên truyền về Luật quốc tịch; Luật nhà ở; Luật cư trú; Luật đất đai và những quy định về xuất nhập cảnh khai sinh cho con… đến Kiều bào cũng như thân nhân Kiều bào, thường xuyên tăng cường công tác thông tin quốc tế giúp nhân dân hiểu rõ hơn về tình hình thế giới. Tổ chức Hội nghị triển khai Chỉ thị 26-CT/TW ngày 10/9/2008 của Ban Bí thư về “Tiếp tục đổi mới về tăng cường công tác thông tin đối ngoại trong tình hình mới” và Kết luận số 16-KL/TW ngày 14/2/2012 của Bộ Chính trị về “Chiến lược phát triển thông tin đối ngoại giai đoạn 2011 - 2020”. Thường xuyên tổ chức tuyên truyền công tác thông tin đối ngoại; tình hình biển đảo Việt Nam; kết quả phân giới cắm mốc năm 2016; tuyên truyền về “Năm đoàn kết hữu nghị Việt Nam - Lào 2017...
Bên cạnh đó, Ủy ban MTTQ quận phối hợp Đoàn Thanh niên tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động quảng bá, giới thiệu về văn hóa, phong tục, tập quán của con người Quận 5 đến đông đảo đoàn viên thanh niên qua việc tập huấn lực lượng ”Hướng dẫn viên du lịch”, tổ chức các Hội thi “Tìm hiểu di tích lịch sử, văn hóa Quận 5”, Hội thi “Thuyết minh viên không chuyên”, thực hiện video clip ”Quận 5 tôi yêu”, hội thi tìm hiểu về các nước ASEAN thông qua Ngày hội “Khi tôi 18”, ngày hội “Văn hóa ASEAN”.
Phối hợp với tổ chức thành viên tổ chức Hội thi “Tìm hiểu về 50 năm thành lập Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á” Quận 5 - Năm 2017. Là hoạt động thiết thực tuyên truyền về những thành quả trong quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam với các nước trong khối ASEAN, đặc biệt với Lào và Campuchia. Hội thi diễn ra với 2 vòng thi: phần thi trắc nghiệm kiến thức về bản sắc văn hóa và phần thi trình diễn trang phục truyền thống các nước ASEAN. Hướng dẫn các phường tổ chức Hội thi tìm hiểu về văn hóa, đất nước, con người, kết hợp với hội thi ẩm thực các nước trong cộng đồng ASEAN. Riêng tại Phường 3, 4, 14 nhân ngày hội văn hóa phường tổ chức hội thi trình diễn trang phục về văn hóa các quốc gia ASEAN.
Song song đó, Ủy ban MTTQ quận hướng dẫn Ban quản trị Hội quán Tuệ Thành thực hiện Bản thông tin đối ngoại bằng bằng 03 thứ tiếng Việt – Anh – Hoa, nội dung giới thiệu về những thành tựu phát triển kinh tế – xã hội của Thành phố, Quận 5 và các hoạt động của Hội quán. Trong năm 2018, Ủy ban Mặt Trận Tổ quốc Quận 5 tiếp tục hướng dẫn các Hội quán Nghĩa An, Nhị Phủ, Hải Nam, Ôn Lăng, Hà Chương … thực hiện các bản thông tin đối ngoại bằng 3 thứ tiếng.
Lãnh đạo Thành phố tham quan bản thông tin đối ngoại tại Hội quán Tuệ Thành
Đặc biệt, hàng năm tổ chức họp mặt Kiều bào về quê hương đón Tết, với nhiều hình thức phong phú, đa dạng (từ việc tham quan các Hội quán người Hoa được công nhận di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia, tham quan các công trình công ích xã hội, Đại lộ Đông Tây, rừng sinh thái Cần Giờ, họp mặt tặng quà Kiều bào…) gắn với việc lãnh đạo quận tham dự giao lưu chúc Tết, thông tin tóm tắt tình hình phát triển của quận, bên cạnh đó Ủy ban MTTQ quận đều có thông tin các nội dung về những chính sách mới của Đảng và Nhà nước có liên quan thiết thân đến đời sống sinh hoạt của người Việt Nam ở nước ngoài.
Có thể nói, việc xây dựng và triển khai kế hoạch thông tin đối ngoại của quận trong thời gian qua rất thiết thực trong từng nội dung sự kiện, đã tạo điều kiện thuận lợi cho quận, nắm bắt được thông tin khi triển khai thực hiện phù hợp với đặc điểm địa bàn của của quận và phường, qua đó đã góp phần nâng cao nhận thức trong đội ngũ cán bộ Mặt trận, trong lực lượng nòng cốt các Hội quán và nhân dân hiểu rõ hơn về chính sách đối ngoại của Việt Nam, góp phần tích cực vào việc xây dựng lòng tin, cùng sự hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân Việt Nam với bạn bè quốc tế.