Còn hơn hai tháng nữa mới đến Tết Trung thu, tức là… còn lâu, nhưng ở thời điểm này – tháng 7/2018, với những nhà kinh doanh, mọi công việc chuẩn bị cho một mùa làm ăn đang tới đã gần như hoàn tất. Nhanh chân nhất vẫn là những nhà sản xuất, với những mẻ bánh chào hàng đang lác đác xuất hiện trên thị trường mang tính thăm dò.
Với trẻ nhỏ, Tết Trung thu là niềm vui, có bánh ngon, có lồng đèn, có múa lân… nhưng với doanh nhân là một cơ hội kinh doanh thời vụ hấp dẫn. Những thương hiệu bánh lâu năm, có tiếng tăm luôn nắm chắc là có lợi nhuận. Thương hiệu mới, người mới chen chân vào thị trường này có khó khăn hơn, rủi ro cũng lớn, nhưng khéo xoay sở thường khi “thua ít, thắng nhiều”. Đây chính là điều thúc đẩy nhiều người lao vào mùa Trung thu để tìm kiếm lợi nhuận trong sản xuất, kinh doanh. Một điển hình là tiệm bánh mì Như Lan trên đường Hàm Nghi, Quận 1. Khởi đầu từ mặt hàng bánh mì thịt, dần dần thêm thắt nhiều loại bánh mang tính quà vặt khác, rồi bước hẳn vào nghề bánh Trung thu, may mắn thắng lợi liên tiếp mấy mùa, nay bà chủ “phất” lên thành hàng đại gia có tên tuổi trong nghề - dù không phải thợ bánh Trung thu xuất thân.
Cũng cần ghi nhận, quá khứ Sài Gòn xưa cho thấy hầu hết các lò bánh Trung thu có tiếng tăm đều tập trung ở vùng Chợ Lớn, đặc biệt đông đảo ở Quận 5, rải rác vài lò ở Quận 6, Quận 11. Lực lượng thợ bánh tay nghề cao và chủ lò cũng vậy. Sau năm 1975, sản xuất – kinh doanh bánh Trung thu được quản lý chặt, độc quyền dành cho thành phần kinh tế quốc doanh và hợp tác xã – kinh tế tập thể. Thành phần kinh tế tư nhân không được phép tham gia. Thế là từ đây nảy sinh các hiệu bánh Trung thu thuộc các công ty bánh kẹo, các nhà hàng, hợp tác xã mua bán… nhưng thực chất thợ chính vẫn là người Việt gốc Hoa ở Chợ Lớn đảm nhiệm.
Trung thu vốn là ngày Tết cổ truyền thưởng trăng, ăn bánh. Bánh làm từ những nông sản mới thu hoạch sau vụ mùa đầu tiên trong năm, gồm hai loại: bánh dẻo và bánh nướng. Bánh dẻo tròn, bánh nướng vuông, mang hình tượng mặt trăng tròn trên trái đất vuông – như người xưa lầm tưởng!
Mùa Trung thu năm nay có thể được ghi dấu đặc biệt, khi những xu hướng mới đang tác động mạnh mẽ lên tính truyền thống của chiếc bánh Trung thu cổ truyền.
Giời trẻ, với những nhu cầu tìm kiếm cái mới, không rập khuôn với những gì xưa cũ, đi tiên phong thúc đẩy sự dịch chuyển thị hiếu. Bánh Trung thu hand - made, home – made được rao bán online trên mạng xã hội khá nhiều, có những loại tương tự bánh rau câu, bánh flan hoặc bánh nhân kem, trang trí đủ màu sắc, chứa đựng những hương vị phong phú và điều đáng ngạc nhiên là mùa Trung thu năm ngoái, bánh loại này thu hút sức mua rất lớn – đa phần từ người trẻ.
Không ít thương hiệu lớn của thị trường Trung thu lưu tâm đến tình hình nêu trên và không bỏ qua cơ hội gia nhập thị trường online béo bở. Hành trang vào thị trường này là những mẫu bánh theo xu hướng phá cách.
Bánh Kinh Đô có: Đậu đỏ kiểu Nhật, Bào ngư, Gà quay xốt X.O, Hạt sen dừa tươi, Nấm đông cô xốt rượu Rhum, Trà xanh hạt Hawaii, Cá vàng nhân phô-mai… Bánh hiệu Givral không hề thua kém với bánh Chocolate, Blueberry hạt sen, Rasberry hạt sen… Bánh hiệu Brodard – thương hiệu có lịch sử 70 năm tại Sài Gòn – có Mè hạt chia, Thập cẩm gà quay Vi cá Bào ngư… Bánh Như Lan: Dừa sầu riêng, Thập cẩm gà quay rong biển, Đậu xanh sen sầu riêng, Đậu đỏ táo đỏ, Môn sen, Sen phô-mai Tiramisu, dừa sầu riêng…Đặc biệt, Bánh Hỷ Lâm Môn: Bào ngư, Gà quay xốt X.O, Thập cẩm gà quay Vi cá Bào ngư, đậu đỏ…
Tất cả các loại bánh này đều vượt ra khỏi khuôn khổ truyền thống, góp phần hình thành sự đa dạng, thêm sức sống cho sản phẩm bánh Trung thu Việt, khi những năm gần đây bánh Trung thu từ Trung Quốc, Malaysia, Hongkong… đã thường xuyên góp mặt trên thị trường nước ta.
Hy vọng một ngày không xa, bánh Trung thu thương hiệu Việt hòa trong dòng chảy hội nhập, sẽ bước ra thị trường thế giới với sức sống mạnh mẽ, như đang thể hiện ngay trong thời điểm khởi đầu mùa Trung thu năm nay.