Trên các trụ điện dài theo đường phố hiện nay nhan nhản những tờ quảng cáo “cho vay không cần thế chấp, lãi suất thấp – có tiền ngay”. Xuất xứ của những quảng cáo “có cánh” này đều từ những băng nhóm cho vay nặng lãi, đang hoạt động mạnh và rộng khắp nội – ngoại thành. Xã hội không thiếu những hoàn cảnh khó khăn, túng ngặt, nên nhiều người đã rơi vào vòng xoáy đớn đau vay lãi cao, mới nhận ra không đời nào trả nổi, khi “lãi mẹ đẻ lãi con”!
Nhiều nhóm cho vay nặng lãi tổ chức thành hệ thống, có chân rết ở nhiều quận, huyện và một số tỉnh, thành mật độ dân cư đông, đặc biệt là quanh các khu công nghiệp và các khu chợ đầu mối lớn. Hoạt động cho vay lại đi liền với việc đòi nợ, thu hồi nợ và tiền lãi, định kỳ mỗi ngày hoặc hàng tuần. Khi con nợ bắt đầu khó khăn, khả năng chi trả có biểu hiện đuối sức, tức thì sẽ có những chiêu đe dọa, gây áp lực, khủng bố tinh thần được thực thi, khiến cả gia đình con nợ rơi vào khủng hoảng ngày đêm. Việc thu nợ có khi do tay chân của chủ nợ tiến hành, có khi lại do các công ty thu nợ có giấy phép hành nghề hẳn hoi, nhưng cách đi đòi không khác gì dân “xã hội đen”.
Có thể nói, sự lộng hành của bọn cho vay nặng lãi và đòi nợ thuê đang ở mức độ đáng báo động, ảnh hưởng xấu đến tình hình trật tự xã hội và cuộc sống bình yên của cộng đồng dân cư. Từ thực tế này, thành phố vừa qua đã kiến nghị cấm dịch vụ đòi nợ thuê, vì những hệ lụy nặng nề về mặt xã hội là không thể chấp nhận được.
Gần đây, tiếp tục nở rộ loại hình cho vay online, “giải ngân sau 10 phút”, lãi suất rất thấp nhưng “lách” qua phí dịch vụ các thứ rất cao, lên tới… 500% một năm – vay 1 triệu trả thành 5 triệu!
Rõ ràng đây là một biến tướng hiện đại của cho vay nặng lãi, với mức lãi suất phi nhân, mang tính giết người chứ không chỉ là “cắt cổ”, nhưng khổ nổi không ít nạn nhân vẫn tự nguyện lao vào chỗ chết, khi quá quẫn bách về tiền bạc, để rồi rơi vào cảnh bi đát, nát cửa tan nhà chỉ một thời gian ngắn sau khi vay.
Trong lúc chưa có một giải pháp toàn diện, triệt để nhằm ngăn chặn và đẩy lùi tệ nạn cho vay tràn lan, hàng ngày như những chiếc vòi bạch tuột tỏa đi khắp nơi để hút máu dân nghèo, kèm theo những băng nhóm đòi nợ mang tính cưỡng bức, đe dọa, trấn áp làm bất an xã hội, rất cần mỗi người dân nâng cao cảnh giác trước những lời mời chào cho vay hấp dẫn, nhưng ẩn giấu nhiều tai họa sau đó cho chính người vay và gia đình. Cuộc mưu sinh luôn có những vất vã, có những lúc khó khăn tưởng chừng như không thể vượt qua, nhưng chẳng thà tìm cách khác và luôn ghi nhớ: đừng bao giờ vay tiền ở những “ngân hàng” trên trụ điện!