Một năm đi qua và thành phố chúng ta đã đạt nhiều kết quả tốt đẹp về kinh tế - xã hội trong trách nhiệm lớn là đầu tàu kinh tế của đất nước, đóng góp nhiều nhất vào ngân sách quốc gia. Kết quả tăng trưởng của thành phố đặc biệt khá ở lĩnh vực thương mại, đạt trên 13% so với năm cũ, là nỗ lực chung của người dân toàn thành, trong đó có người dân Quận 5.
Trong vai trò trung tâm thương mại, dài theo lịch sử đô thị Sài Gòn, sự năng động đóng góp lớn vào tiến trình phát triển và cạnh tranh của kinh tế Quận 5, song hành với những bước đi khai phá mới, do người dân và doanh nhân tiến hành. Điều này khiến cho hình ảnh Quận 5 luôn được làm mới, biến đổi và thích nghi với từng thời kỳ, từng giai đoạn nhất định, nhưng vẫn luôn giữ gìn được vị thế quan trọng trong hệ thống thương mại khu vực và cả nước.
Điểm lại, có những phố chuyên doanh ở Quận 5 hiện nay chỉ mới hình thành sau năm 1975. Phố Vàng bạc đá quý gần chợ Hòa Bình nguyên thủy chỉ có vài tiệm, sống bằng nghề khác: bán đồ nghề thợ bạc. Dần dần, có thêm vài tiệm gia công nữ trang, dạy nghề kim hoàn… rồi tiến tới sản xuất, kinh doanh nữ trang, đá quý ở quy mô bán sỉ. Đường Trần Phú, đoạn từ mũi tàu An Dương Vương đến ngã sáu Nguyễn Văn Cừ cũng tương tự với nghề kinh doanh tranh. Đường An Dương Vương – Trần Bình Trọng với ngành nội thất và “đồ chơi” xe hơi. Đường Nguyễn Trãi với các sản phẩm thời trang: quần áo, túi xách, giày dép…
Thương mại sầm uất, phố xá nhộn nhịp nối liền, người – xe không dứt… khiến Quận 5 như thỏi nam châm, thu hút những thương nhân, doanh nhân khắp mọi miền tìm nơi đứng chân – gần như chen chân thì đúng hơn! Nghề thương mại, tồn tại được ở Quận 5 là người thành công, khuyếch trương và mở rộng được là người giỏi, và ngoi lên làm “trùm” một ngành hàng – thậm chí chỉ một mặt hàng - ở bất kỳ chợ sỉ nào của Quận 5, chắc chắn sẽ vươn vai trở thành phú gia. Thực tiễn đang diễn ra có rất nhiều minh họa cho điều này.
Tuy vậy, diễn biến thương trường trong năm 2018 đang bộc lộ nhiều yếu tố phức tạp. Thương chiến Mỹ - Trung nổ ra, áp thuế qua lại, gây xáo trộn lớn thương mại hai nước, đồng thời ảnh hưởng lan rộng đến nhiều lĩnh vực khác trên phạm vi toàn cầu. Cuộc đụng đầu giữa hai nền kinh tế số 1 và số 2 thế giới, đâu phải chuyện chơi?
Một trong những ảnh hưởng đến nước ta từ cuộc thương chiến này đã được nhiều chuyên gia đề cập: hàng Trung Quốc sẽ tràn sang Việt Nam – thị trường cận biên, giao thương thuận lợi. Từ đây, hàng Trung Quốc sẽ được tiêu thụ một phần trong nước, sang các nước lân cận, phần khác tìm cách đánh tráo xuất xứ, tự nhận là… hàng Việt, nhằm vòng sang Mỹ. Trở lại, cán cân thương mại Việt – Trung hiện đã mất cân đối, nhập siêu cao, vào chợ sỉ nào cũng thấy bao la sản phẩm “Made in China” hàng Việt rõ ràng sẽ đứng trước thử thách lớn: cạnh tranh để tồn tại.
Một thử thách khác là thoát ra khỏi tình trạng lạc hậu về công nghệ trong hoàn cảnh ít vốn. Điều này thực sự khó! Những tầm nhìn ngắn hạn sẽ chỉ mang về những công nghệ sắp sửa hoặc đã bị thải loại, bán rẻ như cho, di hại lâu dài – như nhà máy nhiệt điện than chẳng hạn. Lời giải cho bài toán công nghệ đang chờ đợi giới doanh nhân dấn thân đầu tư mạnh mẽ hơn.
Còn nhớ, giữa thập niên 80 thế kỷ trước, Mỹ còn cấm vận, ngành dệt thành phố đã sững sờ trước hai chiếc máy dệt kim loại hiện đại nhất của Nhật, được một doanh nhân Quận 5 bỏ vốn nhập khẩu, đưa vào hoạt động dưới hình thức gia công cho Đài Loan xuất khẩu qua… Mỹ. Thời ấy, giá trị mỗi chiếc máy bằng cả một căn nhà mặt tiền, có người bảo ông điên, ông chỉ cười… Hai năm sau, ông nhập thêm bốn máy, đời mới hơn nữa, từ tiền lời gia công tính bằng USD. Đi đầu trong công nghệ chính là chìa khóa thành công, trong trường hợp này.
Thử thách trực tiếp và khắc nghiệt nhất với doanh nhân Quận 5 trong năm mới nằm ở lĩnh vực thương mại. Những người khổng lồ nước ngoài đang xây dựng hệ thống thương mại tại Việt Nam, vốn lớn, hàng nhiều, quản trị chuyên nghiệp… đang uy hiếp thương mại truyền thống trên bề nổi của thị trường. Lặng lẽ hơn, là một lực lượng đông đảo thương nhân từ Trung Quốc thường xuyên qua lại, tìm kiếm mọi cơ hội “đánh” hàng về, lập hệ thống chân rết tiêu thụ riêng.
Tuy nhiên, gọi tên thử thách chỉ để tìm cách đối diện với nó, dò tìm giải pháp ứng phó hiệu quả, vượt qua và trụ vững. Hầu hết thương nhân Quận 5 hiện nay không ngại cạnh tranh, có người còn xem môi trường cạnh tranh càng khốc liệt, càng giúp đội ngũ mình thêm trưởng thành.
Trong niềm tin này, thách thức cũng chính là cơ hội dành cho những doanh nhân Quận 5, trong năm 2019.