Ngày nay, khái niệm văn minh - sạch đẹp - an toàn được hiểu là nhận thức của người dân đối với môi trường tự nhiên và môi trường xã hội. Một môi trường thực sự văn minh khi tất cả người dân biết bảo vệ, chăm lo môi trường sống, có ý thức cao vì cộng đồng, ứng xử có văn hóa, cùng chung tay bảo vệ và phát huy các giá trị văn hóa tốt đẹp. Với ý nghĩa đó, có thể ghi nhận Quận 5 đã có nhiều nỗ lực và đầu tư rất dài trong việc chung tay xây dựng Thành phố văn minh - hiện đại - nghĩa tình. Đặc biệt, Quận ủy đã chỉ đạo Ủy ban nhân dân quận 5 phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể của Quận đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động bằng nhiều hình thức sinh động và đa dạng trong cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân tích cực hưởng ứng Phong trào “Vì Thành phố văn minh – sạch đẹp – an toàn”, phát huy vai trò của mặt trận, các đoàn thể chính trị - xã hội trong công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, chú trọng hiệu quả thiết thực gắn với Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Cuộc vận động này đã mang lại những chuyển biến tích cực trong việc trong việc xây dựng ý thức, văn minh lịch sự trong giao tiếp, ứng xử, biết sống có trách nhiệm với cộng đồng.
Quận 5 ra quân Vì thành phố văn minh – sạch đẹp
Bên cạnh đó, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ quận và 15 phường phối hợp tổ chức phát động thực hiện phong trào “Vì Thành phố văn minh - sạch đẹp - an toàn” hàng năm với nhiều hình thức phong phú, đa dạng như: tổ chức phát thanh tuyên truyền (80 xe loa) cổ động trực quan, tổ chức các hoạt động văn hóa văn nghệ tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa phong trào xây dựng Thành phố “Văn minh - Sạch đẹp - An toàn” (82 cuộc - với hơn 20.000 người tham dự), phát động người dân cùng thực hiện phong trào mỗi tuần “15 phút vì Thành phố văn minh, sạch đẹp”, tham gia tổng vệ sinh, dọn dẹp những điểm còn tồn tại về vệ sinh môi trường, thu gom rác thải, rửa sạch vỉa hè, khơi thông cống rãnh; vận động trồng cây xanh, chăm sóc giữ gìn cây xanh hiện có tại mỗi hộ gia đình; xóa các mẫu quảng cáo, rao vặt trái phép trên các cột điện, trụ điện chiếu sáng, hướng dẫn các nhà thờ đóng trên địa bàn phường vận động các giáo dân mỗi buổi sáng hàng ngày quét dọn sạch sẽ khuôn viên nơi thờ tự và thực hiện nếp sống văn minh trong việc tang, không rải vàng mã và đốt vàng mã khi có đám tang,. … (3.200 lượt người tham gia).
Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn hiện nay, các hoạt động mang tính tuyên truyền vận động người dân luôn được Quận 5 đầu tư không chỉ dừng lại ở khâu truyền đạt, cung cấp thông tin mà sâu xa hơn chính là làm sao để mỗi người dân tự nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm bằng việc chung tay ngay vào những công việc bình thường hàng ngày nhưng mang lại hiệu quả cao, góp phần thực hiện xây dựng Thành phố. Bởi lẽ, chỉ có trong hành động, hoạt động trong thực tế của mỗi người dân trên địa bàn Quận mới phát huy vai trò của cộng đồng trong việc xây dựng nếp sống văn minh đô thị. Có thể thấy rõ nét hơn là các hoạt động: tổ chức Tọa đàm Nâng cao hiệu quả thực hiện công tác “Phân loại rác tại nguồn, hạn chế sử dụng túi ny lông, bảo vệ môi trường trên địa bàn Quận 5” trong cán bộ Mặt trận quận - phường và 99 khu phố, nhằm trao đổi các mô hình hay, các giải pháp hiệu quả trong việc xây dựng và thực hiện nếp sống văn minh, mỹ quan đô thị trên địa bàn dân cư, đề ra các biện pháp hiệu quả để duy trì và giữ vững 50 “khu phố không rác”, (có 520 người tham dự), phối hợp các Quận trong cụm 1 tổ chức sinh hoạt chuyên đề với trọng tâm thực hiện có hiệu quả phong trào xây dựng thành phố “Văn minh - Sạch đẹp - An toàn”; Trao đổi rút kinh nghiệm kinh nghiệm trong việc thực hiện xây dựng thành phố “Văn minh - Sạch đẹp - An toàn” trong cán bộ Mặt trận quận và các phường.
- Có thể thấy, một khu phố duy trì được danh hiệu “khu phố không rác”, một người dân cùng tham gia phong trào mỗi tuần “15 phút vì Thành phố văn minh, sạch đẹp”, ra quân tổng dọn vệ sinh trên các tuyến đường trọng điểm đã đóng góp vào việc xây dựng Thành phố văn minh, hiện đại hay việc tổ chức diễu hành xe đạp hoa tuyên truyền, việc cạo xóa bảng quảng cáo sai quy định, việc thả cá cân bằng sinh thái ở kênh Tàu Hũ... để xây dựng Thành phố nghĩa tình tựu trung lại đã đóng góp chất keo kết dính hình thành nên nhân cách sống tốt đẹp cho người dân để từ đó biết quan tâm, chia sẻ hơn với cộng đồng xã hội, biết hi sinh cái “tôi” cá nhân để đóng góp cho cái chung của tập thể.
Các động thái đó cho thấy “Vì TP văn minh - sạch đẹp - an toàn” không phải chỉ là một khẩu hiệu, mà là một cuộc huy động mạnh mẽ hệ thống chính trị để xây dựng và nhân rộng các mô hình văn hóa tiêu biểu, tạo sự chuyển biến tích cực trong cư dân về nền nếp, lối sống văn hóa tiến bộ, chung sức chung lòng xây dựng TP và đất nước văn minh, hiện đại.
Hiện nay, còn tình trạng một số doanh nghiệp viết, đặt, treo biển hiệu không đúng theo quy định; một số gia đình chưa thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, tang lễ; tình trạng kinh doanh, mua bán lấn chiếm lòng lề đường tuy có giảm nhưng chưa dứt điểm vì còn các hộ vãng lai, gia đình khó khăn, mua bán nhỏ từ nơi khác đến. Một số xe đẩy, gánh hàng rong ở trước các bệnh viện, trường học còn làm rơi vãi rác ra đường. Một số đoạn đường, tuyến đường vẫn còn tồn tại về tình trạng lấn chiếm lòng lề đường do địa bàn Quận 5 tập trung nhiều bệnh viện, chợ, trung tâm thương mại – dịch vụ. Hướng tới Quận sẽ tăng cường vận động tạo mảng xanh trên vỉa hè và tại các khu phố trên địa bàn khu phố, con hẻm góp phần xây dựng Quận 5 ngày càng văn minh – sạch đẹp – an toàn.