Hàng năm, cứ đến ngày 4 tháng 10, chúng ta sẽ dễ dàng bắt gặp các pa nô, áp phích, khẩu hiệu tuyên truyền, cổ động, nhắc nhở về PCCC trước các trụ sở cơ quan, doanh nghiệp, các ngã tư, dọc trục đường lớn…; các báo, đài truyền hình, phát thanh, các trang thông tin điện tử, các trang mạng xã hội… đưa rất nhiều tin, hình ảnh, bài viết… về PCCC; các cơ quan, doanh nghiệp, chợ, chung cư, hộ gia đình… thì có rất nhiều hoạt động như: kiểm tra PCCC, thực tập phương án chữa cháy, tuyên truyền – huấn luyện PC&CC, mít tinh, diễu hành, hội thao, hội thi... với chung một mục đích là tích cực, sôi nổi, thiết thực hưởng ứng “Ngày toàn dân PCCC”. Các hoạt động này cũng đã tạo nên một phong trào có sức hút và sức lan tỏa trong toàn xã hội, góp phần không nhỏ vào công tác đảm bảo an toàn PCCC.
Tuy nhiên, theo bản thân tôi thiết nghĩ, đã đến lúc cả xã hội chúng ta phải xác định: việc phòng ngừa cháy nổ và trang bị các kỹ năng chữa cháy, thoát nạn… là việc làm tự giác, lâu dài, thường xuyên, liên tục, mang tính chất rộng rãi, toàn dân, toàn diện; bất kỳ ngày nào trong năm cũng phải là ngày toàn dân PCCC. Và mỗi năm, đến ngày 4 tháng 10 chỉ là dịp để chúng ta kiểm tra, đánh giá lại kết quả, hiệu quả, chất lượng hoạt động của phong trào toàn dân PCCC trong năm, phát động thi đua giữa các cơ quan, doanh nghiệp, địa phương, hộ gia đình với nhau trong công tác đảm bảo an toàn PCCC, tạo động lực thúc đẩy phong trào ngày càng đi vào cuộc sống, vì bình yên cuộc sống của nhân dân.
Từ ngàn xưa, ông cha ta đã nhắc nhở: “phòng cháy hơn chữa cháy” hay “nước xa không cứu được lửa gần” và quả thật như thế, khi có cháy, trong vòng khoảng 05 phút đầu đám cháy phát sinh là thời gian vàng, có ý nghĩa quyết định về khả năng phát triển của đám cháy cũng như mức độ thiệt hại do cháy gây ra, kể cả kết quả chữa cháy… Trên thực tế, không ai phòng ngừa cháy, nổ tốt hơn chính bản thân mình, lực lượng Cảnh sát PCCC không thể nào phòng ngừa thay và lực lượng Cảnh sát PCCC cũng không thể nào thường trực 24/24 trong mỗi cơ quan, doanh nghiệp hay hộ gia đình để xử lý thay sự cố cháy, nổ ban đầu, mới phát sinh. Khi có cháy, nổ xảy ra, sau khi nhận tin, lực lượng Cảnh sát PCCC có nhanh đến đâu thì cũng phải mất tối thiểu một khoảng thời gian nhất định để các xe chữa cháy di chuyển đến hiện trường; khoảng thời gian đó có thể là 3, 4, 5 phút hoặc nhiều hơn nữa phục thuộc vào tình hình giao thông khu vực và vị trí đám cháy sát mặt đường hay trong hẻm sâu, có dễ tiếp cận hay không… và như vậy rất có thể sẽ không còn nằm trong khoảng thời gian vàng để chữa cháy hiệu quả, lúc đó ngọn lửa đã lớn, vận tốc lan nhanh, lượng khói khí độc nhiều, nhiệt độ và bức xạ nhiệt lớn... diện tích cháy lớn, thiệt hại về người và tài sản là khó lường trước. Như vậy, bất cứ thời gian nào, khu vực nào, đối tượng nào cũng phải tham gia PCCC.
Thêm một điều đương nhiên cần phải suy nghĩ nữa đó chính là mục đích của công tác PCCC, mỗi người chúng ta đừng nghĩ “làm PCCC cho người khác, cho địa phương, cho doanh nghiệp hay cho xã hội…” như vậy sẽ dễ dẫn đến chủ quan và đối phó, mà hãy nghĩ “làm PCCC vì sinh mạng của bản thân mình và những người thân yêu; làm PCCC vì chén cơm và tài sản của bản thân mình” thì từ đó sẽ tích cực và thiết thực hơn. Nếu làm PCCC vì sinh mạng của bản thân mình và những người thân yêu đó chính là PCCC cho ngôi nhà của mình; còn làm PCCC vì chén cơm và tài sản của bản thân mình đó chính là làm PCCC tại nơi làm việc, học tập, sản xuất, kinh doanh. Và mỗi người chúng ta chỉ cần làm PCCC vì bản thân mình là đủ rồi, tại nơi ở và nơi làm việc; nếu mỗi người đều PCCC như vậy, đó chính là phong trào toàn dân PCCC. Chính vì thấy được tầm quan trọng này, Luật PCCC đã quy định “công dân từ 18 tuổi trở lên, đủ sức khoẻ có trách nhiệm tham gia vào đội dân phòng, đội PC&CC cơ sở được lập ở nơi cư trú hoặc nơi làm việc khi có yêu cầu” và lực lượng Cảnh sát PCCC đã triển khai thực hiện phương châm 04 tại chỗ “lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ, chỉ huy tại chỗ, vật tư – hậu cần tại chỗ”.
Và thực tế từ các vụ cháy vừa qua đã minh chứng cho điều đó: cơ quan, doanh nghiệp, khu phố nào phòng cháy tốt khi không xảy ra cháy và ngược lại; cơ quan, doanh nghiệp, khu phố, hộ dân nào chữa cháy giỏi thì cháy dù có phát sinh cũng bị dập tắt ngay từ ban đầu, hầu như không kịp gây ra thiệt hại. Là người trực tiếp cầm lăng cứu chữa rất nhiều vụ cháy, riêng bản thân tôi đã chứng kiến rất nhiều cảnh trắng tay khi cháy nổ đi qua, thậm chí mất đi những người thân yêu ruột thịt trong ngọn lửa dữ, mất mát đó, ký ức đó còn in đậm trong tôi huống chi là trong tâm trí của chính nạn nhân của các vụ cháy, nó sẽ theo họ suốt cuộc đời và đến khi từ giã cuộc đời này.
Chúng tôi luôn mong các cơ quan, doanh nghiệp, hộ gia đình và từng người dân hãy tích cực phòng cháy trước khi quá muộn, hãy vì bản thân mình mà tham gia phong trào toàn dân PCCC ở nơi cư trú và nơi làm việc. Hãy để tất cả các ngày trong năm đều là “Ngày toàn dân PCCC” bằng các việc làm thiết thực: tự kiểm tra hệ thống điện, bếp, bàn thờ… trong gia đình mình, chuẩn bị sẵn sàng các điều kiến thoát nạn, các phương tiện chữa cháy; tham gia tích cực các hoạt động, phong trào PCCC tại địa phương và nơi làm việc; thường xuyên chủ động tìm hiểu, tích lũy, luyện tập các kiến thức, kỹ năng PCCC trên các phương tiện thông tin đại chúng, tham gia các buổi tuyên truyền – huấn luyện về PCCC.