Trong chuyến hành trình Về nguồn thăm Côn Đảo do Quận ủy – Ủy ban nhân dân Quận 5 tổ chức đợt 2 cho các đồng chí là trưởng các phòng ban, đơn vị sự nghiệp của quận và Chủ tịch Ủy ban nhân dân 15 phường. Cùng đi còn có sự tham dự của 03 đồng chí là Cựu tù chính trị Quận 5; trong đó có 02 đồng chí từng là tù binh tại Côn Đảo, 01 đồng chí là cựu tù binh Phú Quốc. Tôi vinh dự được cùng tham gia, điều mà bất kỳ một cán bộ, công chức nào cũng mong muốn một lần đến thăm Côn Đảo. Cảm nhận của tôi khi đặt chân đến nơi đây thật lạ; đến với “Côn Đảo huyền thoại”, nơi được mệnh danh là vùng đất linh thiêng, “bàn thờ của Tổ quốc” được tận mắt chứng kiến những chứng tích một thời của nơi được gọi là “địa ngục trần gian” đã để lại trong mỗi thành viên của Đoàn những cảm xúc, niềm xúc động dâng trào, niềm tự hào và sự chiêm nghiệm về lý tưởng sống, tình yêu quê hương đất nước và để tự hào là phần tử của một dân tộc kiên cường…
Đồng chí Võ Tiến Sĩ - Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Bí thư Quận ủy Quận 5 dâng dương tưởng niệm tại Cầu tàu 914
Chuyến bay của chuyên cơ ATR72 kéo dài 45 phút đưa đoàn chúng tôi rời sân bay Tân Sân Nhất đến sân bay Côn Đảo vào lúc 15 giờ ngày 01/6/2017 Trên đường về khách sạn, xe đưa chúng tôi đi qua những đoạn đường quanh co nằm lẫn giữa những vạc rừng xanh bạc ngàn, đi giữa cảnh núi non hùng vĩ, biển trời bao la, một cảm giác thư thái lâng lâng, ngập tràn niềm vui trong mỗi chúng tôi.
Đến gần 22 giờ đêm, như sự tri ân đối với những chiến sĩ cách mạng, những người tù yêu nước đã ngã xuống vì độc lập, tự do của Tổ quốc, Đoàn viếng Nghĩa trang Hàng Dương. Những ánh đèn xanh nhạt trong đêm, tiếng nhạc du dương vừa trầm ấm, sâu lắng như những khúc nhạc cầu hồn tử sĩ, những que hương cháy mờ tỏ bên những nấm mồ, một cảm giác vừa bi thương oan khuất vừa dữ dội linh thiêng tràn ngập trong lòng mỗi chúng tôi. Nghĩa trang Hàng Dương hiện ra trước mắt với hàng ngàn ngôi mộ nằm nhấp nhô bên những hàng dương xanh mát, như vòng tay mẹ hiền bảo bộc, che chở cho 1.900 người con ưu tú của dân tộc đã yên nghỉ nơi đây.
Đoàn đại biểu dâng dương tưởng niệm tại Nghĩa trang Hàng Dương
Sau khi dâng hương tại đài tưởng niệm, đoàn đã đến viếng, dâng hương từng phần mộ của các đồng chí Lê Hồng Phong, Nguyễn An Ninh, Lê Văn Việt, Võ Thị Sáu…Viếng mộ chị Võ Thị Sáu, khi đứng trước mộ Chị, nhìn bức di ảnh được tạc bằng đá trắng, với hình ảnh lá cờ Đảng và cờ Tổ Quốc đang tung bay, sự trắng trong, khí phách dũng cảm của người con gái miền Đất Đỏ hiện ra rõ ràng hơn bao giờ hết. Hình ảnh Chị Sáu khi mới 16 tuổi đã làm bao kẻ thù run sợ và hy sinh anh dũng khi tuổi đời chưa tròn 19 tuổi đã làm nhiều thành viên trong Đoàn phải khâm phục. Điều động lại trong mỗi chúng tôi là khi đến Nghĩa trang Hàng Dương là nhìn thấy rất nhiều ngôi mộ vô danh. Tất cả họ đều đã hi sinh vì độc lập, tự do của Tổ Quốc khi tuổi đời còn rất trẻ, họ chưa được trả lại tên tuổi, nhưng trong mỗi chúng tôi đều thiết nghĩ tên họ đã hòa cùng tên của đất nước. Có lẽ vì vậy, nên dù đêm đã về khuya, các thành viên trong Đoàn, ai cũng mong muốn đi xa hơn nữa để thắp lên nấm mộ liệt sĩ những nén hương làm ấm lòng các anh chị. Đây cũng là cách để Đoàn thể hiện lòng biết ơn trước sự hy sinh anh dũng của những liệt sĩ thầm lặng cho ngày toàn thắng của đất nước.
Đoàn đại biểu dâng dương tưởng niệm tại Cầu tàu 914
Sáng ngày 2/6/2017, theo lịch trình Đoàn tham quan Cầu tàu 914- nơi ghi dấu truyền thuyết về 914 người tù đã ngã xuống khi xây dựng cầu tàu; trại tù Phú Hải trại giam đầu tiên được xây dựng tại Côn Đảo, nơi lưu đày những người tù đầu tiên lên đảo. Với 113 năm cai trị của chế độ thực dân, đế quốc, Côn Đảo được ví như là địa ngục trần gian với các khu vực là chuồng cọp, khu biệt lập chuồng bò... nơi mà từ trước đến nay chúng tôi chỉ được nghe, được học qua sách báo, tranh ảnh thì giờ đây nó đang hiển hiện, như những bằng chứng sinh động tố cáo tội ác của thực dân, đế quốc. Hình ảnh những phòng giam tập thể với cùm sắt, dây kẽm gai, xà lim đá ngột ngạt, chuồng cọp, hầm xay lúa... với những đòn tra tấn dã man như: Rắc vôi bột, tạt nước để thân thể người tù lở loét, đến cách thức tắm nước lạnh, dơ bẩn vào mùa đông hay như ngâm thân thể người tù dưới hầm phân bò…và những câu chuyện mà thuyết minh viên đã kể cho chúng tôi nghe đều phải rùng mình, căm phẫn. Trong đoàn ai cũng xúc động khi tận mắt nhìn thấy nơi giam cầm các chiến sĩ cách mạng bằng một hệ thống các nhà tù hết sức dã man của thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.
Tuy nhiên, dù ở nơi tận cùng của nổi đâu, dù chịu khổ sai, nhục hình, đói khát và bệnh tật hành hạ ngày này qua ngày khác, kẻ thù vẫn không khuất phục được ý chí sắc đá của những chiến sĩ cách mạng, người tù yêu nước và chính từ nơi địa ngục trần gian ấy, những chiến sĩ cách mạng vẫn nuôi dưỡng ý chí, niềm tin, vẫn sáng ngời khát vọng được sống, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, họ biến nơi đây thành trường học cách mạng, là nơi rèn luyện khí tiết của mình để đương đầu với kẻ thù.
Đồng chí Võ Tiến Sĩ – Ủy viên Ban thường vụ Thành ủy, Bí thư Quận ủy Quận 5 (Bên trái) cùng đồng chí Phạm Quốc Huy – Phó Bí thư, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Quận 5 dâng hoa tại Mộ Anh hùng Liệt sĩ Lê Văn Việt
Tại đây, Đoàn đã có buổi sinh hoạt chuyên đề “Học tập, làm theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, noi gương anh hùng, liệt sĩ, cán bộ, đảng viên Quận 5 sống tốt, sống đẹp” tại sân di tích Trung tâm cải huấn trại Phú Hải. Đoàn đã được Cựu tù chính trị Nguyễn Văn Nốp (Tù binh tại Côn Đảo từ năm 24 tuổi), phát biểu cảm nhận về chuyến thăm; ôn lại truyền thống đấu tranh vẻ vang của dân tộc giành độc lập chủ quyền của đất nước. Từng câu, từng chữ kể về những ngày tháng đấu tranh gian khổ, bị tù đày tại nơi này đã lấy đi biết bao nước mắt của các thành viên trong đoàn. Chính chú khi kể về cuộc sống khổ cực, bị tù đày nơi đây cũng không kiềm được nước mắt và bồi hồi nhớ về đồng đội của mình. Những chiến công thầm lặng, sự hy sinh mất mát của 20.000 anh hùng liệt sĩ.
Đoàn đại biểu Quận 5 tham quan Trại Phú Hải
Tạm biệt Côn Đảo, trở về đất liền nhưng trong lòng tôi vẫn luôn bồi hồi lưu luyến và xin kính cẩn nghiêng mình trước hàng vạn anh linh những anh hùng liệt sĩ và đồng bào yêu nước vì sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc đã vĩnh viễn nằm lại nơi đây. Đến đây với tất cả tấm lòng biết ơn sâu nặng và vô cùng khâm phục đối với biết bao đồng chí, đồng bào chỉ bằng khối óc, trái tim và lòng dũng cảm mà đã hiên ngang đương đầu với những gông cùm, xiềng xích, ngục tù với những ngón đòn tra tấn tàn khốc của kẻ thù, đã anh dũng hy sinh cho Tổ quốc Việt Nam muôn đời.