Trong thời gian qua, tình hình cháy, nổ trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh diễn biến theo chiềụ hướng phức tạp, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, đặc biệt, trong những tháng cuối năm 2016, đầu năm 2017 xảy ra trên 220 vụ cháy nhà ở hộ gia đình, nhà ở kết hợp kinh doanh, sản xuất làm 19 người chết, 20 người bị thương mà nguyên nhân xảy ra chảy chủ yếu là do sơ xuất, bất cẩn trong sử dụng thiết bị điện. Ngày 11/9/2017, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành Chỉ thị yêu cầu các Sở, ban, ngành thành phố, ủy ban nhân dân quận, huyện chỉ đạo tổ chức thực hiện những biện pháp, giải pháp đảm bảo an toàn về phòng cháy và chữa cháy đối với nhà ở hộ gia đình, nhà ở kết hợp kinh doanh, sản xuất. Rà soát, xác định khu vực, địa bàn, tuyến đường, tuyến hẻm có nhiều hộ gia đình và hộ gia đình kết hợp sản xuất, kinh doanh tiềm ẩn nguy cơ cháy, nổ cao để tập trung triển khai thực hiện những giải pháp, phương án phòng ngừa, cũng như giảm thiểu thiệt hại khi xảy ra cháy, nổ.
Phối hợp Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy triển khai những biện pháp ngăn chặn cháy lan đối với những khu vực tập trung nhiều nhà ở có cấu kiện xây dựng bằng vật liệu dễ cháy và hướng dẫn những nhà ở hộ gia đình, nhà ở kết hợp kinh doanh, sản xuất tạo những lối thoát nạn khẩn cấp, trang bị dụng cụ, thiết bị thoát nạn để dự phòng trong trường hợp xảy ra cháy, nổ; có phương án ứng cứu khi xảy ra cháy, nổ những hộ gia đình có người neo đơn lớn tuổi, người mất khả năng vận động.
Đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao trách nhiệm của chủ hộ gia đình, cá nhân và phổ biến kiến thức, kỹ năng về phòng cháy chữa cháy; tổ chức kiểm tra, hướng dẫn điều kiện an toàn về phòng cháy chữa cháy, thoát nạn, biện pháp, giải pháp phòng ngừa cháy, nổ trong việc sử dụng điện, sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt, thiết bị, dụng cụ sinh lửa, sinh nhiệt, điều kiện an toàn trong bố trí, sắp xếp hàng hoá, vật dụng tại các hộ gia đình, nhà ở kết hợp kinh doanh, sản xuất.
Trước khi cấp phép cho hộ gia đình hoạt động kinh doanh, sản xuất kết hợp với nhà ở phải tổ chức kiểm tra, hướng dẫn chủ hộ gia đình thực hiện những điều kiện đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy; trang bị phương tiện, thiết bị phòng cháy, chữa cháy, thoát nạn, cứu người cần thiết;.... Quản lý chặt chẽ hoạt động cấp phép, xử lý nghiêm đối với các công trình quảng cáo vi phạm quy định nhằm đảm bảo điều kiện an toàn về phòng cháy chữa cháy, tổ chức thoát nạn, cứu người và phòng ngừa cháy lan, ngăn tụ khói khi xảy ra cháy.
Củng cố, kiện toàn lực lượng dân phòng, tổ chức huấn luyện, bồi dưỡng nghiệp vụ về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ, đồng thời bố trí nơi làm việc, chốt gác, đầu tư xây dựng bể dự trữ nước chữa cháy, lắp đặt trụ nước chữa cháy trong những khu dân cư hẻm sâu, thiếu nước và nghiên cứu trang bị các loại phương tiện chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ phù hợp (như: xe chữa cháy mi ni, máy bơm chữa cháy, cưa máy cầm tay, dụng cụ phá dỡ, thiết bị cắt kim loại, phá khóa, mặt nạ phòng độc,...) để kịp thời xử lý khi xảy ra cháy, nổ.
Chỉ đạo tổ chức thực hiện quy chế phối hợp giữa các lực lượng bảo vệ dân phố, dân phòng, dân quân tự vệ trong hoạt động phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ ở khu dân cư. Phối hợp giữa các lực lượng này với lực lượng phòng cháy chữa cháy cơ sở để huy động được lực lượng, phương tiện của các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn tham gia vào công tác chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ.
Tăng cường công tác phối hợp, tổ chức thực tập phương án chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ nhằm chủ động ứng phó, thống nhất cơ chế lãnh đạo, chỉ huy điều hành và phân công nhiệm vụ để xử lý kịp thời, hiệu quả khi có sự cố cháy, nổ xảy ra. Hàng năm, tại mỗi khu dân cư (khu phố) phải tổ chức thực tập phương án chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ ít nhất 01 lần. Lãnh đạo ủy ban nhân dân quận, huyện và xã, phường, thị trấn phải có trách nhiệm tham gia chỉ đạo tổ chức chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ và khắc phục hậu quả vụ cháy.