Trà / chè đi vào đời sống của con người rất thầm lặng nhưng mang lại lợi ích vô cùng to lớn.Trong đời sống vật chất cũng như đời sống tinh thần.
Ơ phương đông cả nghìn năm nay, trà là một nghệ thuật ẩm thủy độc đáo, có vị thế đáng kể trong đời sống sinh hoạt văn hóa cộng đồng, nó đã đi vào mọi ngõ ngách của đời sống người dân nhiều nước Á Đông. Trong đời thường, ngoài lương thực, vải vóc, trà là một trong bảy vật dụng thiết yếu.củi, nước ,dầu, muối, tương , dấm, trà. Trong sinh hoạt văn hóa tinh thần của công chúng, trà lại là một trong bảy loại hình sinh hoạt văn hóa ngày xưa không thể thiếu, đó là cầm, kỳ, thi, họa, thư, tửu, trà.
Ngày nay, trà có mặt ở hầu khắp thế giới. Đặc biệt là ở những vùng “phong, hoa , tuyết, ngyệt ”, người ta xem trà như một nét văn hóa tinh thần không thể thiếu. Người Trung Quốc xem trà như là “chất ”khơi nguồn cảm hướng thi ca, kết nối tình bằng hữu. Người Nhật xem trà như là một trong những loại hình nghệ thuật cao cấp được nâng lên thành “đạo”. Với người Hàn Quốc dùng trà để thờ cúng trong dịp lễ hội và giới trí thức dùng nó với ý thức được sự mẫn tiệp.
Còn với người Việt Nam, trà được biết đến từ rất sớm, ngay từ thời đồ đá Sơn Vi (tức văn hóa Hòa Bình) và đã trở thành nét đẹp văn hóa của người Việt.
Là loại thức uống rất đặc biệt và có hương vị rất riêng , người ta biết đến trà không chỉ là nước uống giải khát thông thường mà biết đến trà như là một loại dược thảo dùng để trị bệnh, tăng thêm sức khỏe
Cây trà (chè) có tên khoa học là Camelia Sinensis.Khởi thủy của trà là khổ thảo (cỏ đắng) _ một loại lá thuốc dùng để chữa bệnh có từ thời nhà Hán (206 Tcn – 220). Nhưng phải đến đời Đông Hán (25 – 220) và thời Tam quốc (220 – 280) thì trà mới chính thức bước chân vào đời sống thường nhật và trở thành thức uống giải khát bất hủ, mang lại lợi ích cho sức khỏe con người nhiều nhất. Tôn Trung Sơn trong luận văn kiến quốc phương lược 100 năm trước đã nói : “ Tựu trà nhi ngôn thị vị tối hợp vệ sinh, tối ưu mỹ chi nhân loại ẩm” (Trà rất hợp vệ sinh, là loại đồ uống rất tốt của nhân loại).
Bản thân của cây trà cũng có những tác dụng tốt đến sức khỏe con người. Trong cuốn “Kinh thần nông cây cỏ có viết: “Trà có thể làm cho con người ngủ ít song rất tỉnh táo và khỏe mạnh”. Trong “Luận thực” danh y Hoa Đà cũng viết rằng: “Uống nhiều trà khô rất có lợi cho thần kinh”. Còn trong “Trà phổ”, tác giả Cố Văn Khánh đã nói rất rõ về tác dụng của trà: “Ngoài việc giải khát ra, uống trà cũng kích thích tiêu hóa, hưng phấn thần kinh, lợi tiểu, ít ngủ, sang mắt, giúp con người tăng cường sức khỏe”. Vì lẽ đó mà không phải ngẫu nhiên trong y học cổ truyền Đông phương dược thảo được gọi là trà cũng không khác biệt.
Lâu nay tại nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam đã có nhiều kinh nghiệm dân gian và công trình nghiên cứu khoa học khẳng định, trà có tác dụng tốt đối với sức khỏe: thanh tâm, minh mục, tỉnh thần, giải độc và phòng ngừa bệnh tật như chống lão hóa, chống nhiễm xạ, ung thư, hạn chế béo phì, mỡ máu, đái tháo đường týp 2, các chứng bệnh tim mạch, tai biến mạch máu não…Do có chứa nhiều hợp chất quý như các loại sinh tố B, C, PP... thein, tanin, đặc biệt các chất polysaccharide có tác dụng ức chế glucos, phong bế các gốc tự do của cơ thể, tiêu diệt tế bào gây ra nhiều bệnh nan y như ung thư, đái tháo đường, tim mạch, não, khớp... nên trà rất có lợi cho sức khỏe, giúp chống lão hóa và phòng chống có hiệu quả những chứng bệnh nan y đó.Đặc biệt, Trà xanh có tác dụng giảm cân vì trong trà xanh có chứa catechin, có tác dụng chuyển hoá chất béo, làm giảm nồng độ chất béo trong máu như triglyceride, cholesterol, giảm tích tụ mỡ ở gan và ở các bộ phận khác của cơ thể. Chính vì thế, trà xanh được sử dụng rất nhiều trong các phương pháp giảm cân.
Gần đây, tại Hội nghị Tim mạch quốc tế diễn ra tại Paris - Pháp, các nhà nghiên cứu, các thầy thuốc có uy tín ở các nước phương Tây một lần nữa tiếp tục khẳng định và đưa ra các phân tích khoa học với bằng chứng đáng tin cậy khi đề cập đến các tác dụng tốt của trà đối với các chứng bệnh tim mạch. Theo các công trình nghiên cứu, trà cũng có thể rút đi tỷ lệ cholesterol và triglyceride (các loại mỡ máu có thể gây ra chứng xơ vữa động mạch), có tác dụng lên sự “kháng insulin” dẫn đến hấp thu kém đường của cơ thể, nguyên nhân phát sinh căn bệnh đái tháo đường týp 2.
Trong số công dụng mà trà đã mang đến cho người, thì tác dụng làm cho người ta tỉnh táo và hưng phấn tinh thần là nổi bật hơn cả. Việc uống trà làm tâm của ta thanh tịnh, tạo nên một giai điệu, một tiết tấu trong cuộc sống.
Cũng với chén trà, càng ngày con người càng thấy rỏ hơn, trà chính là phương tiện tốt nhất giúp con người dụng tâm để tự hoàn thiện.